Zofia Neymanowa


Zofia Neymanowa to postać, która na stałe wpisała się w historię sztuki oraz etnografii w Polsce. Urodziła się 13 maja 1910 roku, a jej życie zakończyło się 14 czerwca 1987 roku. Spędziła wiele lat na badaniach oraz popularyzowaniu wiedzy o sztuce i kulturze narodowej, dziełając w różnych obszarach muzealnictwa.

Jednym z jej najważniejszych osiągnięć było kierowanie Muzeum Okręgowym w Sieradzu, gdzie miała możliwość stosowania swoich zamiłowań oraz wiedzy w praktyce, przekazując unikalne kulturowe dziedzictwo kolejnym pokoleniom.

Życiorys

„Zofia Neymanowa przyszła na świat w 1910 roku w Pińczowie. Jej rodzicami byli Ludwik Waręski, który zmarł w 1920 roku oraz Julia Łuniewska, która odeszła w 1921 roku. W 1924 roku osiedliła się u swojego ciotecznego brata, dr. Witolda Łuniewskiego, w Tworkach, niedaleko Warszawy. W latach 1930–1938 podjęła studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zdobyła wiedzę z zakresu historii sztuki oraz filologii polskiej. Ukończyła te kierunki z tytułem magistra, a także rozpoczęła pracę nad rozprawą doktorską, której realizację przerwała wybuch II wojny światowej.

W czasie okupacji Zofia przebywała u swoich krewnych w okolicach Warszawy. Po zakończeniu wojny podjęła pracę jako nauczycielka w Sieradzu, a później skierowała swoje zainteresowania na działalność muzealną i edukacyjną. Jako kierownik Muzeum Regionalnego aktywnie przyczyniała się do upowszechniania kultury ludowej oraz promowania twórczości współczesnych artystów ludowych z regionu sieradzkiego. W 1940 roku wyszła za mąż za Stefana Dobiesława Neymana, z którym miała syna Przemysława.

Zmarła w 1987 roku w Sieradzu, a jej ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz parafialny w Warcie.

Praca zawodowa

Zofia Neymanowa w latach 1945–1951 pełniła rolę nauczycielki języka polskiego w gimnazjum oraz liceum ogólnokształcącym w Sieradzu. W 1948 roku otrzymała nominację na kustosza muzeum, które rozpoczęło swoją działalność formalnie dopiero w 1961 roku. W trakcie wieloletniej pracy nadzorowała prace remontowe XV-wiecznej kamienicy w Sieradzu, która stała się siedzibą muzeum.

Tworząc Muzeum Okręgowe w Sieradzu, skoncentrowała się głównie na organizacji zbiorów oraz wystaw związanych z kulturą ludową regionu. Dzięki jej badaniom etnograficznym, odnalazły się istniejące jeszcze ośrodki ludowego rękodzieła. Inicjowane przez nią konkursy i wystawy umożliwiły wielu młodym mieszkańcom wsi sieradzkiej kontynuowanie tradycji rękodzielniczych.

W latach 70. Neymanowa także prezentowała polską sztukę ludową poza granicami kraju. W 1975 roku, z upoważnienia Ministerstwa Kultury i Sztuki, brała udział w realizacji polskiej części ogólnoeuropejskiej wystawy etnograficznej pod patronatem UNESCO, zatytułowanej „Miłość i małżeństwo”, która odbyła się w Antwerpii i Liège.

Między 1958 a 1977 rokiem napisała szereg artykułów, które publikowane były w takich czasopismach jak „Łódzkie Studia Etnograficzne”, „Prace i Materiały MAiE”, jak również w katalogach wystaw czy przewodnikach turystycznych. Przez wiele kadencji była radną Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi oraz aktywnie uczestniczyła w pracach Wojewódzkiej Komisji Kultury i Sztuki.

Od 1960 roku czynnie działała w Polskim Towarzystwie Ludoznawczym (PTL), sprawując funkcję prezesa oddziału łódzkiego w latach 1979–1982. Następne trzy kadencje należała do Zarządu Głównego, a w latach 1976–1980 pełniła rolę zastępcy sekretarza generalnego. W uznaniu jej osiągnięć naukowych w 1984 roku otrzymała nagrodę im. Oskara Kolberga.

Po przejściu na emeryturę, Zofia Neymanowa kontynuowała działalność społeczną w Polskim Towarzystwie Ludoznawczym, gdzie piastowała funkcję prezesa oddziału łódzkiego.

Wybrane publikacje

Oto niektóre z publikacji autorstwa Zofii Neymanowej, które przyczyniły się do wzbogacenia wiedzy na temat kultury regionalnej i rzemiosła. Wśród nich znajdują się:

  • Wnętrze chaty w Załęczu Wielkim (1961),
  • Sieradzka sztuka obrzędowa i zabawkarstwo ludowe (1965),
  • Sieradzkie kowalstwo ludowe (1967),
  • Sieradzkie – łaskie (1972).

Przypisy

  1. a b c d Zofia Neyman Zofia Neyman, laureat Nagrody im. Kolberga, 1984 [online], www.nagrodakolberg.pl [dostęp 23.06.2019 r.]
  2. a b c EwaE. Fryś-Pietraszkowa EwaE., AnnaA. Kowalska-Lewicka AnnaA., Etnografowie i ludoznawcy polscy: sylwetki, szkice biograficzne, t. 1, Wyd. Naukowe DWN, Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, 2002–2010.

Oceń: Zofia Neymanowa

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:12