Malwina Szczepkowska

Kultura i sztuka

Malwina Szczepkowska, znana również pod pseudonimem M.S., to wybitna postać polskiej kultury, której życie wypełnione było pasją do literatury i sztuki. Urodziła się 30 lipca 1909 roku w Pińczowie, a zmarła 2 czerwca 1977 roku w Gdańsku. Była nie tylko pisarką, ale również teatrolożką i reżyserką teatralną oraz radiową.

Świetne wykształcenie zdobyła w Gimnazjum im. Elizy Orzeszkowej w Wilnie, a także na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiowała polonistykę. Debiut jej twórczości literackiej miał miejsce w 1929 roku, kiedy to na łamach Gazety Warszawskiej zadebiutowała nowelą zatytułowaną "Chimera". W późniejszych latach współpracowała z wieloma tytułami prasowymi, takimi jak Tygodnik Ilustrowany, Naokoło świata czy Literami.

W 1933 roku na rynku literackim pojawiła się jej pierwsza powieść "Dom na prowincji". Rok 1939 przyniósł kolejne osiągnięcie — toruńska rozgłośnia Polskiego Radia wyemitowała jej pierwsze słuchowisko radiowe zatytułowane "Tajemnica Marii Celeste".

W okresie II wojny światowej, od czerwca 1940 do lipca 1943 roku, Malwina pracowała w sklepie z wyrobami tytoniowymi w Warszawie, a po tym czasie prowadziła własny warsztat tkacki. Po wojnie, po wysiedleniu z Warszawy w 1944 roku, osiedliła się w Pińczowie, a w maju 1945 roku przeniosła się do Gdańska. W latach 1945-1948 była referentem literackim w Wydziale Kultury Zarządu Miejskiego.

Od 1948 do 1953 roku pełniła funkcję kierownika literackiego Państwowego Teatru Wybrzeże. Zasłynęła jako współorganizator Oddziału Gdańskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich, którym kierowała w latach 1950–1951. Ponadto, w latach 1946-1948 zarządzała Teatrem Oświatowym Gdańskiego Zespołu Artystycznego. Po zdaniu eksternistycznego egzaminu reżyserskiego w 1952 roku zajmowała się reżyserią w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu oraz w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

Powracając do Gdańska, Malwina założyła i kierowała Gdańskim Studiem Rapsodycznym w latach 1957-1961, jednocześnie pełniąc funkcję kierownika działu artystycznego w gdańskim oddziale Polskiego Radia. W latach 1960-1969 była zastępcą redaktora naczelnego. Jej prace zostały docenione, a w 1959 roku otrzymała Nagrodę Miasta Gdańska w dziedzinie teatru.

Malwina Szczepkowska została pochowana na cmentarzu Oliwskim w Gdańsku (kwatera 4-C-26). Od 1977 roku jej imię nosi Filia nr 1 Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku przy al. Grunwaldzkiej 44, co świadczy o trwałym wpływie jej twórczości na kulturę regionu.

Nagrody i odznaczenia

Malwina Szczepkowska otrzymała wiele prestiżowych wyróżnień and nagród w ciągu swojej kariery, co dobrze odzwierciedla jej zasługi dla kultury i sztuki.

  • Złoty Krzyż Zasługi (1964),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976),
  • Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Gdańska” (1965),
  • Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1968),
  • Nagroda Gdańskiej Wojewódzkiej Rady Sztuki i Kultury Artystycznej (1948),
  • Nagroda Miasta Gdańska w dziedzinie teatru (1959),
  • Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (1969),
  • Nagroda w Gdańskim Konkursie Prozatorskim (1974).

Jej osiągnięcia potwierdzają istotny wkład w rozwój kultury lokalnej i krajowej.

Ważniejsze dzieła

Malwina Szczepkowska, utalentowana pisarka i dramatopisarka, stworzyła wiele znaczących dzieł w swojej karierze. Poniżej prezentujemy niektóre z nich, które w sposób wyjątkowy wpłynęły na polską literaturę oraz kulturę radiową.

  • Dom na prowincji (powieść, 1933),
  • Schody w górę (powieść, 1934),
  • Dom chorych dusz (powieść, 1938, przetłumaczona na język czeski),
  • Musi kłamać (powieść, 1939),
  • Tajemnica Marii Celeste (słuchowisko radiowe, 1939),
  • Owoce burzy (słuchowisko radiowe, 1945),
  • Czas orania (słuchowisko radiowe, 1946),
  • Genewa, Paquis nr 10 (dramat, 1947),
  • Księżniczka Pstrokońska (dramat, 1947),
  • Wiek klęski (słuchowisko radiowe, ok. 1955),
  • Maska profesora Brandla (powieść, 1959),
  • Tajemnica za każdymi drzwiami (powieść, 1959),
  • Gwiazdy dla wszystkich (dramat, 1960),
  • Pierwszy oficer mówi prawdę (słuchowisko radiowe, 1961),
  • Strona orła (słuchowisko radiowe, 1962),
  • Śnieg zasypie ślady (słuchowisko radiowe, 1962),
  • Urszula Szmit robi karierę (słuchowisko radiowe, 1962),
  • Wołanie w słońcu (słuchowisko radiowe, 1962),
  • Niedzielne popołudnie (słuchowisko radiowe, 1963),
  • Pożegnanie z ojcem (słuchowisko radiowe, 1963),
  • Czy mogę skorzystać z telefonu? (dramat, 1966),
  • Chłopiec z dobrego domu (dramat, 1967),
  • Śmierć chuligana (dramat, 1968),
  • Deszcz (słuchowisko radiowe, 1968),
  • Węzeł (słuchowisko radiowe, 1969),
  • Trzeciej na imię śmierć (powieść, 1971),
  • Ręka (powieść, 1972),
  • Powrót do rodzinnego domu (dramat, 1974),
  • 20 lat teatru na Wybrzeżu (monografia, 1968).

Przypisy

  1. Malwina Szczepkowska. old.wbpg.org.pl. [dostęp 26.05.2019 r.]
  2. a b SZCZEPKOWSKA MALWINA. gedanopedia.pl. [dostęp 26.05.2019 r.]
  3. Malwina Szczepkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 26.05.2019 r.]
  4. Malwina Szczepkowska. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 24.05.2019 r.]

Oceń: Malwina Szczepkowska

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:19