Jan Nepomucen Szczurowski

---

Życiorys

Jan Nepomucen Szczurowski był dzieciakiem Michała i Franciszki Szczurowskich. Miał trzy siostry, które również wpłynęły na jego życie. Wczesne lata edukacji spędził w Pińczowie, a następnie kształcił się pod okiem Franciszka Ksawerego Kratzera w szkole śpiewu, którą prowadził ksiądz Wacław Sierakowski w Krakowie. Jego debiut miał miejsce w 1787 roku w Krakowie.

Rok później Szczurowski występował z ekipą Wojciecha Bogusławskiego w Dubnie, a po powrocie do Krakowa przyłączył się do zespołu teatralnego Jacka Kluszewskiego. W 1793 roku jego kariera nabrała tempa, gdy został zatrudniony jako basso buffo w Teatrze Narodowym w Warszawie. Na tym właśnie teatrze zaprezentował swoją rolę Paniotta w operze Fraskatana autorstwa Giovanniego Paisiella. W tym samym roku zadebiutował także jako Altamur w dziele Axur, król Ormus napisanym przez Antonio Salieriego, co stanowiło szczególny moment, ponieważ była to pierwsza opera seria wystawiona w języku polskim.

1 marca 1794 roku Szczurowski miał zaszczyt wystąpić w prapremierze wodewilu Jana Stefaniego pt. Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale, odgrywając rolę Bryndasa. W latach 1795–1799 związany był z zespołem Wojciecha Bogusławskiego we Lwowie, gdzie od 1797 roku pełnił także rolę członka zespołu austriackiego. W tej fazie swojego życia zagrał na wiolonczeli dla Józefa Elsnera podczas licznych koncertów.

Rok 1798 był także przełomowym momentem, ponieważ poślubił aktorkę Joannę Gamalską. W 1799 roku artysta powrócił z zespołem Bogusławskiego do Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie występował aż do przejścia na emeryturę w 1839 roku. Wyjątek stanowił sezon 1806/1807, kiedy to wykonywał swoje role we Lwowie, Dubnie, Kamieńcu Podolskim i Tulczynie. Gościł na scenach w Kaliszu w latach 1801, 1802–1805, 1808, 1809, a także w Poznaniu, Białymstoku, Krakowie oraz Gdańsku w różnych latach.

Od 1813 do 1821 roku zajmował się także sprawami finansowymi jako akcjonariusz spółki akcyjnej, która kierowała Teatrem Narodowym, utworzonej przez Ludwika Osińskiego. W 1833 roku zaprezentował rolę Bartola w Cyruliku sewilskim Gioacchino Rossiniego podczas prestiżowego przedstawienia inaugurującego nowo wybudowany gmach Teatru Wielkiego w Warszawie. Jego 50-lecie pracy artystycznej w 1837 roku obchodzono z dużą pompą.

Po przejściu na emeryturę w 1839 roku, Szczurowski zdecydował się na życie w Kielcach, gdzie angażował się w organizację koncertów. W 1841 roku stał się członkiem Rady Nadzorczej Kieleckiego Zakładu Opiekuńczego. Pięć lat później powrócił do Warszawy, gdzie wystąpił z okazji 25-lecia Resursy Kupieckiej.

Choć wyróżniał się głębokim głosem, jego umiejętności aktorskie nie były na wysokim poziomie, co sprawiło, że dostawał głównie role drugoplanowe. W jego repertuarze znalazły się postacie takie jak: Sarastra w Czarodziejskim flecie, Leporello w Don Giovannim, Bartolo w Cyruliku sewilskim, Lancelot w Pałacu Lucypera oraz Bryndas w Krakowiakach i Góralach. Przełożył z francuskiego melodramat René-Charles’a Guilberta de Pixérécourt oraz Josepha-Marie Loaisela-Tréogate zatytułowany Wielki myśliwy, czyli Wyspa Palmowa, który miał premierę w Teatrze Narodowym w 1806 roku.

Jan Nepomucen Szczurowski uczył również córkę Karola Kurpińskiego gry na fortepianie, a w 1810 roku zarekomendował go jako dyrygenta Teatru Narodowego. Był także członkiem loży masońskiej. Po śmierci został pochowany w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

---

Oceń: Jan Nepomucen Szczurowski

---