Julian Zinkow, urodzony 3 maja 1931 roku w Pińczowie, a zmarły 8 grudnia 2019 roku w Krakowie, był znaczącą postacią w polskiej kulturze, szeroko uznawanym dziennikarzem oraz krajoznawcą. Jego działania koncentrowały się głównie na popularyzacji turystyki w rejonie Krakowa, co znalazło odzwierciedlenie w licznych publikacjach krajoznawczych i przewodnikach turystycznych. Julian Zinkow był autorem kilkudziesięciu książek, które ułatwiały wędrowcom odkrywanie uroków Małopolski.
Jako aktywny działacz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK), inicjował wiele cennych akcji mających na celu zachęcanie ludzi do spędzania czasu na świeżym powietrzu, z których najbardziej znana to kampania z 1973 roku pod hasłem „Nie siedź w domu, idź na wycieczkę”. Ten projekt, mający na celu promowanie turystyki, trwa do dziś, inspirując kolejne pokolenia Polaków.
Julian Zinkow ukończył Gimnazjum i Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie w 1950 roku. Następnie kontynuował swoją edukację na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studiował dziennikarstwo, co dało mu solidne podstawy do rozwinięcia kariery zawodowej w tej dziedzinie. W latach 1964–1979 pracował w Zarządzie Wojewódzkim PTTK w Krakowie, gdzie mógł wprowadzać w życie swoje pomysły i pasję do turystyki.
Publikacje
Julian Zinkow jest autorem wielu znaczących publikacji, które przyczyniają się do wzbogacenia wiedzy na temat regionu Krakowa oraz okolic. W jego twórczości odnaleźć możemy różnorodne przewodniki turystyczne, które cieszą się dużym zainteresowaniem wśród miłośników podróży i lokalnej kultury. Poniżej przedstawiamy najważniejsze publikacje Zinkowa, które ukazały się na przestrzeni lat:
- Dolinki podkrakowskie, Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Książka, Prasa, Ruch”, 1973,
- Dolinki podkrakowskie, Kraków: Krakowski Ośrodek Informacji i Reklamy Turystycznej „Wawel-Tourist”, 1978,
- Informator turystyczny powiatu chrzanowskiego Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa-Książka-Ruch”, 1968,
- Informator turystyczny powiatu chrzanowskiego i miasta Jaworzna Kraków: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, 1974,
- Informator turystyczny powiatu krakowskiego Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne RSW „Prasa”: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej: na zlec. WKKFiT, 1967,
- Krakowskie i jurajskie (wybór) podania, legendy, zwyczaje, wyd. 2 popr. i uzup., Kraków: Wydawnictwo Platan, 1994,
- Krakowskie podania, legendy i zwyczaje: fikcja, mity, historia, Kraków: Wydawnictwo Verso, 2004,
- Krakowskie podania, legendy i zwyczaje: fikcja, mity, historia wyd. 2 zm. Kraków: Wydawnictwo Verso, 2005,
- Krakowskie podania, legendy i zwyczaje: fikcja, mity, historia wyd. 3 uzup. Kraków: Wydawnictwo Verso, 2007,
- Krakowskie podania, legendy i zwyczaje: (oraz wybór podań i legend jurajskich), Kraków: Wydawnictwo „Platan”, 1993,
- Kraków i okolice: teren geograficznych i krajoznawczych wycieczek szkolnych (współautor Tadeusz Gaweł), Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979,
- Kraków i okolice: teren geograficznych i krajoznawczych wycieczek szkolnych (współautor Tadeusz Gaweł), Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1986,
- Kraków: spacery po mieście i okolicach (współautor: Emilia Krzyżanowska-Kalkowska), Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1978,
- Kraków: Spaziergänge durch die Stadt und Umgebung (współautor: Emilia Krzyżanowska-Kalkowska), Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1978,
- Kraków: trasy podmiejskie: [przewodnik], Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1966,
- Krzeszowice i okolice: przewodnik turystyczny, Warszawa; Kraków: Wydaw. PTTK „Kraj”, 1988,
- Las Wolski i okolice: informator turystyczny Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1978,
- Małopolska południowo-zachodnia: przewodnik (współautorzy: Andrzej Matuszczyk, Norbert Orliński), Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1991 (seria: Przewodniki po Regionach; nr 13),
- Nie siedź w domu idź na wycieczkę, Kraków: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1985,
- Ojców – Pieskowa Skała Kraków: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, 1976,
- Ojców – Pieskowa Skała Kraków: Krakowski Ośrodek Informacji i Reklamy Turystycznej „Wawel-Tourist”, 1976,
- Orle gniazda i warownie jurajskie: szlaki turystyczne, wyd. 2, Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1977,
- Orle gniazda i krajobrazy jurajskie: szlaki turystyczne Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1983,
- Orle gniazda i krajobrazy jurajskie wyd. 4 popr. i uzup., Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1988,
- Parki krajobrazowe – „Orlich Gniazd” i „Stawki” Częstochowa: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1986,
- Podania i legendy szlaku jurajskiego: od Wielunia po Ogrodzieniec, Pilicę Częstochowa: COIT; Warszawa: „Omnipress”, 1986,
- Podkrakowskie wycieczki Kraków: „Wawel-Tourist”, 1977,
- Pogórze Wielickie Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza: nakładem Ośrodka Informacji Turystycznej, 1975,
- Rowerem po województwie częstochowskim Częstochowa: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej. Oddział, 1984,
- Szlak Jury Wieluńskiej Częstochowa: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1983,
- Szlak Jury Wieluńskiej wyd. 2 popr. i uzup., Częstochowa: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1988,
- Szlak Orlich Gniazd: Wyżyna Krakowsko-Częstochowska: przewodnik Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1971,
- Szlakiem Kościuszki, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1973,
- Turystyczne spotkania z przyrodą: informator turystyczny Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1978,
- Tyniec i Wzgórza Tynieckie: informator turystyczny Kraków: Krakowski Ośrodek Informacji i Reklamy Turystycznej „Wawel-Tourist”: Wydawnictwa Akcydensowe, 1978,
- Województwo miejskie krakowskie Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981 (seria: Vademecum Turystyczne),
- Wycieczki koleją w okolice Krakowa: przewodnik turystyczny Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1982,
- Wycieczki w okolice Krakowa Kraków: Agencja Artystyczno-Graficzna: Wojskowy Ośrodek Informacji Turystycznej, 1972,
- Wyżyna Krakowska: panorama turystyczna Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983,
- Zamek „Ogrodzieniec” i Góra Janowskiego: zarys monograficzny [Kraków]: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, 1973,
- Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych Ojcowski Park Narodowy: przewodnik przyrodniczo-krajoznawczy. Cz. 1, Park Krajobrazowy Stawki, Park Krajobrazowy Orlich Gniazd Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1990,
- Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych Ojcowski Park Narodowy: przewodnik przyrodniczo-krajoznawczy. Cz. 2, Ojcowski Park Narodowy, Dłubniański Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy „Dolinki Krakowskie”, Tenczyński Park Krajobrazowy, Rudniański Park Krajobrazowy, Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy, Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1990.
Seria monografii
W ramach serii przewodników monograficznych, które Zinkow stworzył, można znaleźć wiele istotnych tytułów dedykowanych różnym regionom:
- Myślenice i okolice: (Dobczyce, Sułkowice): monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po wschodniej części Beskidu Średniego oraz po przyległym rejonie Pogórza Wielickiego, Kraków, 1993 (seria: Przewodnik Monograficzny; nr 1),
- Oświęcim i okolice: (Brzeszcze, Chełmek, Kęty, Wilamowice, Zator): monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po wschodniej części Kotliny Oświęcimskiej, Oświęcim: Centrum Informacji, Spotkań, Dialogu, Wychowania i Modlitwy: Galicyjska Księgarnia i Antykwarnia, 1994 (seria: Przewodnik Monograficzny nr 2),
- Wokół Tyńca i Skawiny: przewodnik monograficzny Kraków: Wydawnictwo Platan, 1995 (seria: Przewodnik Monograficzny nr 3),
- Wokół Niepołomic i Puszczy Niepołomickiej: monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po zachodniej części Kotliny Sandomierskiej: mapki i plan Niepołomic, Niepołomice: Urząd Miasta i Gminy, 1997 (seria: Przewodnik Monograficzny nr 4),
- Wokół Kalwarii Zebrzydowskiej i Lanckorony: monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po zachodnich częściach Beskidu Średniego i Pogórza Wielickiego: mapki tras turystycznych oraz plany Kalwarii Zebrzydowskiej, Lanckorony i „dróżek kalwaryjskich”, Kalwaria Zebrzydowska: „Calvarianum”, 2000 („Seria przewodników monograficznych Juliana Zinkowa po okolicach Krakowa” nr 5),
- Wadowice i okolice: monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po zachodniej części Pogórza Wielickiego oraz po wschodnich częściach Pogórza Śląskiego, Kotliny Oświęcimskiej i Beskidu Małego, Wadowice: „Grafikon”, 2001 („Seria Przewodnik Monograficzny / Julian Zinkow nr 6),
- Wokół Krzeszowic i Alwerni wśród podkrakowskich dolinek, cz. 1 Kraków: Wydawnictwo Verso, 2008 („Seria przewodników monograficznych Juliana Zinkowa po okolicach Krakowa” nr 7),
- Wokół Niepołomic i Puszczy Niepołomickiej: monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po zachodniej części Kotliny Sandomierskiej (wyd. 2 zm), Niepołomice: Urząd Miasta i Gminy, 2009 („Seria przewodników monograficznych Juliana Zinkowa po okolicach Krakowa” nr 8),
- Wokół Czernichowa, Liszek, Zabierzowa i Wielkiej Wsi: wśród podkrakowskich dolinek. Cz. 2, Kraków: Avalon, 2010 („Seria przewodników monograficznych Juliana Zinkowa po okolicach Krakowa nr 9).
Przypisy
- Bogdan Garcarz: Kraków. Nazywano go krajoznawcą idealnym. Gość, 11.12.2019 r. [dostęp 12.12.2019 r.]
- Barbara Krawczyk: Ziemia Krakowska w twórczości dziennikarskiej i przewodnikach turystyczno-krajoznawczych Juliana Zinkowa.
- Paweł Stachnik, Życie pisane przewodnikami, „Dziennik Polski”, 30.10.2010 r.
- Julian Zinkow informacje biograficzne, zdjęcie i niektóre publikacje na stronie Lubimy czytać
Oceń: Julian Zinkow
★★★★★