Chaim Dawidsohn, urodzony w 1760 roku w Pińczowie, to postać, która pozostawiła niezatarty ślad w historii Polski. Jako polski rabin i kupiec, odegrał istotną rolę nie tylko w życiu religijnym, ale także w gospodarczym funkcjonowaniu żydowskiej społeczności.
Pełnił funkcję przewodniczącego żydowskiej wspólnoty, co świadczy o jego wybitnych umiejętnościach organizacyjnych oraz autorytecie wśród współwyznawców. Dawidsohn był również uznawanym uczoną, co potwierdza jego wkład w rozwój kultury i tradycji judaizmu w Polsce.
Jako naczelny rabin Warszawy w latach 1839–1854, Chaim Dawidsohn był kluczową osobą w kontaktach między społecznością żydowską a władzami miasta. Jego dziedzictwo żyje do dziś, a pamięć o nim jest nadal pielęgnowana.
Życiorys
W 1801 roku Chaim Dawidsohn objął kluczową rolę w Bractwie Pogrzebowym (Chewra Kadisza) w Warszawie. W tym czasie zarządzał również administracją szpitala. Kiedy władze podjęły decyzję o rozwiązaniu warszawskiej gminy żydowskiej w 1831 roku, Dawidsohn znalazł się w gronie trzech wyznaczonych kierowników (dozorcy) tej instytucji.
Wraz z ówczesnym rabinem Warszawy, Szlomo Zalmana Lipszyca, Dawidsohn wyraził sprzeciw wobec przyjmowania Żydów do wojska podczas powstania listopadowego w 1831 roku. Jego argumentem była konieczność golenia, niemniej jednak, zachęcał do wsparcia powstańców. W 1838 roku zebrał fundusze na rzecz „Bractwa Głównych Jałmużników na Polskę”, które zostało założone w Warszawie na początku XIX wieku. Celem tego bractwa było zgromadzenie funduszy dla osadników w Izraelu.
Gdy Szlomo Lipszyc zmarł w 1839 roku, Chaim Dawidsohn, mimo zaawansowanego wieku, został wybrany na natychmiastowego rabina Warszawy. Jego wybór przypisuje się inicjatywie Icchaka Meira Altera, a w niektórych źródłach wspomina się o sugestiach Jaakowa Gesundheita. Dawidsohn był znany ze swojego zapału do studiowania wiedzy talmudycznej oraz był entuzjastą halachy.
Na krótko przed swoją śmiercią zniszczył wszystkie swoje zapiski, uznając, że nie zasługują na opublikowanie. Pozostawił po sobie dwóch synów: starszy, Abraham Abele, został rabinem w miejscowości Biała, a młodszy, Naftali, odniósł sukces jako bogaty kupiec.
Był misnagedem, żyjąc w duchu ortodoksyjnym, co oznacza, że respektował żydowskie tradycje. Pomimo tego, cieszył się dużym szacunkiem zarówno wśród społeczności chasydów, jak i maskili. Dawidsohn aktywnie wspierał polskich Żydów w nauce języka polskiego oraz w tłumaczeniu hebrajskich modlitewników.
W 1849 roku, w odpowiedzi na nakazy władz dotyczące ubioru Żydów, zaapelował do społeczności, aby zaniechali noszenia takich elementów roboczych jak: długie pejsy, czapki futrzane (hytel i strajmhytel), kapelusze z szerokim rondem, krymki, chałaty, jedwabne lub prunelowe kapoty, oraz pasy i trzewiki. Podkreślił, że każdy starozakonny powinien przestrzegać przepisów odnośnie ubioru, a mianowicie zalecał noszenie: kapeluszy z wąskim rondem lub furażerek, kupot z sukna lub innego materiału, jak również algierek sukiennych lub płaszczy z pelerynami, a zamiast trzewików – butów.
Chaim Dawidsohn odszedł z tego świata, pozostawiając niezatarty ślad w historii społeczności żydowskiej w Polsce. Został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 1, rząd 6).
Przypisy
- Fundacja Dokumentacji Cmentarzy Żydowskich z siedzibą w Warszawie, Grób Chaima Dawidsohna w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie. [dostęp 02.01.2016 r.]
- Zuzanna Kołodziejska: „Izraelita” (1866–1915). Znaczenie kulturowe i literackie czasopisma. Eugenia Prokop-Janiec (red.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014, s. 60–61, seria: Studia polsko-żydowskie. ISBN 978-83-233-3829-1.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Edward Sztafrowski | Stanisław Skurczyński | Stanisław StalekOceń: Chaim Dawidsohn